Maison Stéphan - Côte-Rôtie

Na enkele weken gewacht te hebben, kwam in september 2014 de eerste proeffles dan eindelijk aan in Driebergen. Ik ben de wijnen van Jean-Michel Stéphan op het spoor gekomen na een tip van Matthieu Barret uit Cornas, van Domaine du Coulet. De proeffles Côte-Rôtie 2012 nature (de andere Côte-Rôtie wijnen zijn zelfs zo schaars dat ik daar geen fles van kon krijgen) werd in goed gezelschap beoordeeld bij Restaurant Zarzo. Het overkomt me zelden dat iedereen zo unaniem verrast was over de eigenzinnige maar voortreffelijk stijl van wijn maken van Jean-Michel. Een bijzonder moment dus.

Gefascineerd door planten en wijnbouw studeert Jean Michel in 1991 in Beaujolais waar hij in contact komt met de beroemde wijnmaker Jules Chauvet. In zijn wijngaarden en kelder leert Jean Michel tot in de puntjes op ‘natuurlijke’ wijze wijn te maken. Wanneer hij het gevoel krijgt uitgeleerd te zijn, neemt hij de volgende stap in zijn carrière en gaat bij het wereldberoemde wijnhuis Guigal werken. Zijn talent blijft niet onopgemerkt en Jean Michel werkt zich al snel op in de hiërarchie van deze producent. Dit zorgt ervoor dat hij in aanraking komt met bijzondere wijngaarden in de Côte-Rôtie en Condrieu.

Zijn drang naar natuurlijke wijn dwingt hem te starten met een eigen kelder. Hij koopt een paar bijzondere percelen op in Côte-Rôtie met Syrah, Serine en een paar rijen met Viognier in de appelation Condrieu. In totaal beslaat het domaine 4,5 ha, waarvan een aantal percelen zijn aangeplant in de 19e eeuw. Dit verklaart dan ook dat zijn Côte-Rôtie wijnen gemaakt zijn van deze drie klassieke druiven, zo typerend voor deze appelation!

Hieronder een quote van Jean Michel over het maken van ‘natuurlijke’ wijnen.

“I make wines on the fruit, without sulphur,” he states. “I want fruit and maximum freshness. The late Jules Chauvet in the Beaujolais would saturate his vats with natural carbonic gas until the cap rose, and vinification would take place around 10°C. That’s what I do with one of my three wines, the one from Tupin that is called Coteaux de Tupin, while my plain Côte-Rôtie is made partly along those lines.” “Reduction can come with the process; but one has to remember, the wine is not blocked in any way by sulphur, and the reduction aromas lessen in the bottle after 16 months’ cask raising, where I use wood between two and six years old. You should also decant the wine, and it will remain good for three days in an open bottle.”

De wijnen zijn aan de kostbare kant, maar zeer authentiek en origineel. Met gepaste trots presenteer ik dan ook de wijnen van deze cult wijnmaker. Zijn wijnen mogen zeker niet ontbreken in uw kelder of op de wijnkaart van een gerenommeerd restaurant.

Bezoek Martijn Oktober 2022

Naar dit bezoek keek ik enorm uit. Ik ben groot fan van de wijnen van Jean-Michel en had hem tot dit moment alleen ontmoet tijdens wijnbeurzen. Als we de oprit oprijden aan de voet van de helling valt op dat er naast de oude cave een nieuw pand staat van flinke omvang. Met blik op de Tupin en Binardes cru’s van Côte-Rôtie ontwierp de familie een ruime functionele kelder met een prachtige proefruimte. In nog geen 40 jaar is de appelation Côte-Rôtie gegroeid naar 380 ha en dat te bedenken dan begin jaren ’80 er nog maar 50 ha over was. Dat de Stéphan familie zoveel oude stokken heeft (veel is opnieuw aangeplant vanaf 1990-nu) geeft en enorme kwaliteit impuls. Waar JM al de jaren alleen werkte zijn zijn twee zonen nu actief het bedrijf. Romain (wijngaard) en Doriane (wijnkelder) werken samen met hun vader de 5ha wijngaard in Côte-Rôtie op de steile terrassen (Côte Blonde, graniet) en hebben ze een aantal percelen gekocht of opnieuw aangeplant voor hun Vin de France project. Er is een heerlijke witte blend van graniet en sable terroir langs de rivier met de klassieke witte Rhône rassen en er is een mini Côte-Rôtie von jonge aanplant en fruit uit de Ardèche (gelegen achter de Côte van Côte-Rôtie). 

De tasting in de kelder is een feest. De wijnen zijn beter dan ooit. De warme en krachtige 2020 wijnen zijn nog jong maar vol potentie. De 2021 Côte-Rôtie is een blend van alle wijngaarden. Door de lastige oogst is er voor gekozen één wijn te maken die komt in 2023 op de markt. Spektakel komt met de Condrieu 2021 'le Tinal', wat een briljante wijn. En of het niet genoeg is een Côte-Rôtie Tupin 2016 die helemaal ‘a point’ is. Zo precies en fijn en dan helemaal zonder sulfiet gemaakt! Ten einde van het bezoek nog even een rondje door de wijngaarden. De Coteaux du Bassenon is wel een hele speciale wijngaard, gelegen in het zuidelijkste puntje waar Condrieu begint. Een zuidelijke expositie waar de helling begint op 75 meter en helemaal doorloopt naar 350 meter boven zee niveau. Het is super steil en sommige druivenstokken zijn ouder dan 100 jaar. Daarna langs Coteaux du Tupin waar enkel Serine staat geplant. Deze oude oerdruif in Côte-Rôtie wordt nog nauwelijks gebruikt maar de Stéphans planten het druivenras weer aan als er in de wijngaarden een stok overlijd aan bijvoorbeeld esca. Zij vinden dat de druif in de warme jaren exceptioneel goed presteert en dan viel in de tasting ook op met de 2020 oogst.